هشدارهایی از خطرات دنیا در کلام امام علی علیه السلام

نهج البلاغهبه اذعان بسیاری پس از قرآن زیباترین و برترین تجلی بلاغت است و به برادر کوچک قرآن ملقب شده است.امروزه بیشتر به جهت مباحث گسترده توحیدی، اجتماعی، اخلاقی، تاریخی و سیاسی آن در نزد مسلمانان حائز اهمیت است و تاکنون بسیاری از عالمان شیعه و سنی آن را شرح داده اند و حتی مورد توجه اندیشمندان غربی قرار گرفته است. به عنوان نمونهپروفسور هانری کربن، محقق، فیلسوف و شرق شناس معروف فرانسوی درباره نهج البلاغه می گوید: <<بعد از قرآن و احادیث پیامبر اسلام(ص)، نهج البلاغه در درجه اول اهمیت قرار دارد. باید گفت به طور کلی، این تنها به قلمرو حیات مذهبی تشیع محدود نیست، بلکه تفکر فلسفی شیعه نیز به آن وابسته است و از آن مایه می گیرد. از این رو باید نهج البلاغه را از مهم ترین سرچشمه هایی به شمار آورد که متفکران شیعه پیوسته از آن سیراب گشته اند.>> (تاریخ فلسفه اسلامی، صفحه 80).

هشدار نسبت به دنیاگرایی و فراموشی آخرت شاید یکی از متداول ترین موضوعات مطرح در بیانات امیرالمؤمنین(ع) است. حضرت با توجه به جایگاهی که در خلافت مسلمین داشتند، مردم و مسئولان را مدام از خطر دنیا و اشرافیت آگاه می کردند و به آخرت توجه می دادند تا پند و ارز و مایه عبرتی برای تمام شیعیان در تمام دوران ها باشد. در یکی از این فرمایشات به نکات عبرت آموزی اشاره فرمودند.

<<آب دنیای حرام همواره تیره، و گل آلود است، منظره ای دلفریب و سرانجامی خطرناک دارد، فریبنده و زیباست اما دوامی ندارد، نوری است در حال غروب کردن، سایه ای است نابود شدنی، ستونی است در حال خراب شدن، آن هنگام که نفرت دارندگان به آن دل بستند و بیگانگان به آن اطمینان کردند، چونان اسب چموش پاها را بلند کردهسوار را بر زمین می کوبدو با دامهای خود آنها را گرفتار می کند، و تیرهای خود را سوی آنان پرتاپ می کند.طناب مرگ به گردن انسان می افکند، به سوی گور تنگ و جایگاه وحشتناک می کشاند تا در قبر، محل زندگی خویش، بهشت یا دوزخ را بنگرد و پاداش اعمال خود را مشاهده کند. و همچنان آیندگان به دنبال رفتگان خود گام می نهند، نه مرگ از نابودی انسان دست می کشدو نه مردم از گناه فاصله می گیرندکه تا پایان زندگی و سرمنزل فنا و نیستی آزادانه به پیش می تازندتا آنجا که امور زندگانی پیاپی بگذرد و روزگاران سپری و رستاخیز برپا شود.در آن زمان، انسانها را از شکاف گورها، و لانه های پرندگانو خانه درندگان، و میدانهای جنگ، بیرون می آورد که با شتاب به سوی فرمان پروردگار می روندو به صورت دسته هایی خاموش، و صفهای آرام و ایستاده حاضر می شوند، چشم بیننده خدا آنها را می نگرد و صدای فرشتگان به گوش آنها می رسد. لباس نیاز و فروتنی پوشیده،درهای حیله و فریب بسته شده، آرزوها قطع شده است. دلها آرام، صداها آهسته، عرق از گونه ها چنان جاری است که امکان حرف زدن نیست. اضطراب و وحشت همه را فرا گرفته، بانگی رعدآسا و گوش خراش، همه را لرزانده، به سوی پیشگاه عدالت، برای دریافت کیفر و پاداش می کشاند>>.